Mahatma Gandhi * Trần Quốc Việt (Danlambao) dịch - Việc tôi bị bắt chẳng có gì ngạc nhiên. Chính quyền có đủ mọi quyền để bắt tôi. Tôi đang phạm vào tội mà đã khiến anh em nhà Ali và những người bạn tù họ bị bắt giam. Người ta ắt hẳn nói tôi là nguồn gốc của tội ấy. Thử hỏi hợp lý ở đâu khi chỉ chạm đến cành mà để yên cho gốc rễ? Chính tôi bày tỏ rõ ràng lý thuyết mà cho phép mọi người công khai khuyên nhủ tất cả những người lính rằng phục vụ cho chính quyền là tội lỗi. Chính tôi lần nữa chính thức tuyên bố chế độ này nên chấm dứt, nếu nó không thể nào sửa đổi. Nếu anh em nhà Ali bị bắt vì đã nói lên những điều này, thì tại sao tôi cũng không nên bị bắt như họ?
Và nếu tôi bị bắt thì lý do phẫn nộ sẽ ở đâu? Chính quyền làm thế nào xác định được số người có quan điểm như vậy? Chỉ có thể tin được những ai có niềm tin và sẵn sàng chịu đau khổ vì niềm tin ấy. Tại sao chính quyền không nên thử thách xem sự thành thật của lòng xác tín của tôi? Bất hợp tác có nghĩa là hoặc chính quyền sửa đổi lề lối của mình hay những người bất hợp tác chịu tiền phạt, lao tù, và treo cổ.
Nếu nhân dân là những người bất hợp tác thực sự, nếu họ thực sự can đảm và thông minh, thì việc tôi bị bắt, hay việc bất kỳ ai bị bắt vì bất hợp tác, sẽ không làm cho họ nản lòng hay khiến họ trở nên bạo động. Họ nên nhận thức đó là chuyện tất nhiên, và chỉ nên lấy đó làm vui mừng. Đấy chỉ có nghĩa là thêm một bước tiến đến mục tiêu. Bất kỳ ai phạm tội bạo động là lăng nhục tôi, là làm cho tôi tôi đau buồn, và là kẻ phản quốc đối với quê hương. Nếu kẻ ấy xưng là người bất hợp tác thì hành vi của y chính là sự vi phạm kỷ luật nghiêm trọng.
Sự bình yên theo sau vụ bắt anh em nhà Ali là sự bình yên trang nghiêm. Từ sự bình yên ấy tôi nhìn thấy biểu hiện chiến thắng của chúng ta. Tôi hy vọng sự bình yên tương tự, trang nghiêm hơn sau khi tôi bị bắt. Chỉ bằng đổ máu mình, không phải máu người khác, chúng ta mới thực sự muốn chiến thắng và sống. Tôi chỉ ao ước một điều duy nhất do việc tôi bị bắt. Điều ấy như thế này: nhân dân nên tự nhiên thấu hiểu sự thật mà tôi thấy khó làm cho họ nhận thức rõ ràng, họ nên làm ngay những gì họ đã trì hoãn làm hay do dự làm. Tôi ao ước xóa bỏ cái thú say mê tầm thường dành cho vải vóc ngoại quốc vẫn còn rơi rớt lại trong chúng ta. Ngày nay nhân dân chỉ đốt một phần áo quần của họ. Tôi hy vọng sau khi tôi bị bắt nhân dân sẽ đốt tất cả những mẩu vải ngoại quốc ở trong nhà họ. Thật ra điều này đáng lẽ ra nên làm ngay sau khi anh em nhà Ali bị bắt. Từ đó đến nay phong trào dùng hàng nội hóa (Swadeshi) đã tiến lên, nhưng chưa đủ.
Sau khi tôi bị bắt tôi hy vọng tất cả nam nữ và trẻ em bắt đầu học quay tơ, nếu họ chưa làm như thế. Tôi hy vọng tất cả mọi người trong họ đều đón nhận những tiện dân (untouchables) và chia sẻ bao buồn khổ với họ. Tôi hy vọng những tiện dân đến lượt mình phải cải thiện nếp sống của mình, tránh rượu chè và những thói xấu khác, không ăn thịt, sống đời trong sạch, quay tơ, dệt vải, và làm ăn lương thiện. Tôi hy vọng mọi người đều tôn trọng và thực thi ôn hòa. Tôi hy vọng mỗi người Hindu sẵn sàng chết cho người Hồi Giáo, và ngược lại, mỗi người đều tôn trọng tôn giáo của người khác...
Đừng để ai tin rằng bắt giam Gandhi là mọi sự đều kết thúc. Tin như thế là chống lại tôn giáo của mình; tin như thế là hèn nhát. Nếu chúng ta xứng đáng cho phong trào độc lập tự chủ (swaraj) thì không có lãnh tụ nào cần thiết cho chúng ta đến độ chúng ta cảm thấy bất lực khi thiếu họ. Tất cả mọi người đều có khả năng hiểu quyền lợi dân tộc và tranh đấu cho quyền lợi dân tộc.
Nguồn:
Trích dịch từ báo Mỹ The Nation số ra ngày 4 tháng Một năm 1922.
.jpeg "Cá nhân chủ nghĩa bùng nổ ở Việt Nam")
